धनगढी – सुदूरपश्चिम प्रदेशमा सुरु भएको एचपीभी (ह्युमन पापिलोमा भाइरस) खोप अभियानको पहिलो दिन २८ प्रतिशत लक्षित बालिकाले खोप लगाएको स्वास्थ्य अधिकारीहरूले जानकारी दिएका छन्। सर्वाइकल क्यान्सरबाट बचाउन सरकारले सुरुआत गरेको यो अभियानअन्तर्गत १० देखि १४ वर्ष उमेर समूह (कक्षा ६ देखि १० सम्मका ) बालिकालाई एचपीभी खोप दिइएको हो।
प्रदेशभरका विभिन्न विद्यालय तथा स्वास्थ्य संस्थाहरूमा एकैसाथ खोप अभियान सञ्चालन गरिएको थियो। स्वास्थ्य कार्यालयका अनुसार पहिलो दिन अपेक्षाकृत सहभागिता कम देखिए पनि जनचेतना अभिवृद्धि गर्दै आगामी दिनमा खोप लगाउने दर बढ्ने अपेक्षा गरिएको छ।
स्वास्थ्य सेवा निर्देशनालय सुदूरपश्चिमका अनुसार केही दुर्गम जिल्लामा खोप वितरणको गति सुस्त देखिए पनि स्थानीय सरकार, विद्यालय प्रशासन, र अभिभावकहरूलाई संलग्न गराउँदै खोप अभियानलाई प्रभावकारी बनाउन लागिएको छ।
विशेषज्ञहरूका अनुसार एचपीभी खोप सर्वाइकल क्यान्सर रोकथामका लागि प्रभावकारी मानिन्छ। विश्व स्वास्थ्य संगठन (WHO) को सिफारिसअनुसार यो खोप किशोरी अवस्थामै लगाउनु महत्वपूर्ण मानिन्छ।
स्वास्थ्यकर्मीहरूका अनुसार पहिलो दिनको न्यून सहभागिताको कारण अभिभावकहरूमा रहेका केही आशंका र पर्याप्त जानकारीको अभाव हुनसक्ने अनुमान गरिएको छ। स्वास्थ्य कार्यालयहरूले जनचेतनामूलक कार्यक्रमलाई तीव्रता दिँदै खोप लगाउने दर बढाउने योजनासमेत अघि सारेका छन्।
सुदूरपश्चिम प्रदेशका स्वास्थ्य अधिकारीहरूले बालिकाहरूलाई खोप लगाउन अभिभावक, विद्यालय, र समुदायलाई सक्रिय रूपमा सहभागी गराउन आग्रह गरेका छन्। अभियानलाई थप प्रभावकारी बनाउन प्रदेश सरकार र संघीय सरकारले पनि आवश्यक स्रोतसाधन उपलब्ध गराउने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका छन्।
जिल्लागत प्रगति:
प्रदेशका ९ वटै जिल्लामा खोप अभियान सञ्चालन गरिएको छ। पहिलो दिन विभिन्न जिल्लामा खोप लगाउने दर फरक रहेको पाइयो। स्वास्थ्य सेवा निर्देशनालय सुदूरपश्चिमका अनुसार जिल्लागत प्रगति निम्नानुसार रहेको छ:
जिल्ला | लक्षित किशोरी (अनुमानित) | पहिलो दिन खोप लगाएका किशोरी | प्रगति (%) |
---|---|---|---|
कैलाली | ५०,६१३ | ४,५८६ | ९% |
डोटी | ११,४८७ | ४,०७५ | ३५% |
अछाम | १३,९२१ | ६,०९२ | ४४% |
बाजुरा | ७,८९४ | २,७५३ | ३५% |
बझाङ | १२,०३५ | ६,६४९ | ५५% |
दार्चुला | ७,२९१ | ३,६२८ | ५०% |
बैतडी | १३,५६४ | ३,९७६ | २९% |
डडेलधुरा | ६,९८६ | २,५३१ | ३६% |
कञ्चनपुर | २७,५०० | ७,५७९ | २८% |
जम्मा | १५१,२९१ | ४१,८६९ | २८% |
खोप अभियानका चुनौती र सम्भावना
स्वास्थ्य अधिकारीहरूका अनुसार पहिलो दिनको न्यून सहभागिताको कारण अभिभावकहरूमा रहेका केही आशंका र पर्याप्त जानकारीको अभाव हुनसक्ने अनुमान गरिएको छ। कैलाली र बैतडी जस्ता जिल्लामा अपेक्षाकृत कम सहभागिता देखिएको छ भने बझाङ, दार्चुला र अछाममा खोप लगाउने दर तुलनात्मक रूपमा उच्च देखिएको छ।
स्वास्थ्य कार्यालयहरूले जनचेतनामूलक कार्यक्रमलाई तीव्रता दिँदै खोप लगाउने दर बढाउने योजनासमेत अघि सारेका छन्। प्रदेशभरिका विद्यालय, स्थानीय सरकार, समुदायका नेताहरू, तथा आम अभिभावकहरूलाई अभियानमा सक्रिय रूपमा संलग्न गराउन थप पहल गरिने जनाइएको छ।
विशेषज्ञहरूका अनुसार एचपीभी खोप सर्वाइकल क्यान्सर रोकथामका लागि प्रभावकारी मानिन्छ। विश्व स्वास्थ्य संगठन (WHO) को सिफारिसअनुसार यो खोप किशोरी अवस्थामै लगाउनु महत्वपूर्ण मानिन्छ।
सुदूरपश्चिम प्रदेशका स्वास्थ्य अधिकारीहरूले बालिकाहरूलाई खोप लगाउन अभिभावक, विद्यालय, र समुदायलाई सक्रिय रूपमा सहभागी गराउन आग्रह गरेका छन्। अभियानलाई थप प्रभावकारी बनाउन प्रदेश सरकार र संघीय सरकारले पनि आवश्यक स्रोतसाधन उपलब्ध गराउने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका छन्।