प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा नेपाली कांग्रेसको १४ औँ महाधिवेशनबाट पार्टी सभापतिमा निर्वाचित भएका छन् । पहिलो चरणको निर्वाचनमा बहुमत ल्याउन ८२ मत नपुगेका देउवा सभापतिका अरू प्रत्यासीहरूको साथ लिएर दोस्रो चरणमा निर्वाचित भएका हुन् ।
१३औँ महाधिवेशनबाट पहिलोपटक पार्टी सभापति बनेका देउवा पुनः दोहोरिएका हुन् । २००३ सालमा डडेलधुराको असिग्राममा जन्मिएका उनी २०२० देखि नै कांग्रेसको सक्रिय राजनीतिमा भएका थिए । उनी २०२८ सालमा नेपाल विद्यार्थी संघको सभापति बनेका थिए ।
संसदीय राजनीतिमा अपराजित देउवा २०४८ सालदेखि नै डडेलधुराबाट सांसद निर्वाचित हुँदै आएका छन् । देउवाले पहिलो र दोस्रो संविधानसभा निर्वाचनमा दुईवटा निर्वाचन क्षेत्रबाट चुनाव जितेका थिए । पहिलो संविधानसभामा डडेलधुरा र कञ्चनपुर ४ र दोस्रो संविधानसभामा डडेलधुरा र कैलाली ४ बाट उनी निर्वाचित भएका थिए ।
२०४८ सालमा गिरिजाप्रसाद कोइरालाको नेतृत्वमा बनेको सरकारमा देउवा गृहमन्त्री थिए । त्यसको पाँच वर्षमै उनी प्रधानमन्त्री बन्न सफल भए ।
संसदमा अपराजित रहे पनि पार्टीभित्रको आन्तरिक प्रतिस्पर्धामा भने उनी पटक(पटक पराजित बने । २०५६ चैतमा संसदीय दलको निर्वाचनमा देउवा गिरिजाप्रसाद कोइरालासँग प्रतिस्पर्धामा उत्रिएका थिए । त्यसबेला उनी पराजित भए ।
२०५७ मा पोखरामा भएको पार्टीको १०औँ महाधिवेशनमा गिरिजाप्रसाद कोइरालासँग देउवाले सभापतिमा प्रतिस्पर्धा गरे र पराजय ब्यहोरे । त्यस्तै २०५८ सालमा सुशील कोइरालाविरुद्ध संसदीय दलको नेताको निर्वाचनमा उत्रिँदा उनी निर्वाचित भए । त्यसपछि २०६६ असारमा भएको दलकै निर्वाचनमा नेता रामचन्द्र पौडेलसँग पराजित भए ।
देउवामाथि पार्टी फुटाएको आरोप पनि लाग्ने गरेको छ । प्रधानमन्त्री भएका बेला पार्टीको निर्देशनविपरीत ८ जेठ २०५९ मा संकटकाल लम्ब्याउने निर्णय गरेपछि उनलाई कांग्रेसले साधारण सदस्यसमेत नरहने गरी निष्कासन गरेको थियो । त्यसपछि उनले ४ असोज २०५९ मा पार्टी फुटाएर कांग्रेस प्रजातान्त्रिक गठन गर्दै सभापति भए । २०६४ मा पार्टी एकीकरणपछि देउवा दोस्रो मर्यादाक्रममा रहने गरी फर्किए । २३ फागुन २०७२ मा उनी कांग्रेसको सभापति बन्न सफल भए ।
कांग्रेस राजनीतिमा देउवालाई भाग्यमानी पात्रका रूपमा लिइन्छ । कांग्रेस दोस्रो पुस्ताका नेता देउवा २०५१ को मध्यावधि निर्वाचनमा विपक्षी दलको नेतामा चयन भएका थिए । त्यसपछि उनलाई प्रधानमन्त्री बन्ने बाटो खुलेको थियो । देउवा २०५२, २०५८, २०६१, २०७४ र २०७८ गरी पाँच पटक प्रधानमन्त्री बनिसकेका छन् ।
एीब्ल्ःष्भिकतयलभ
देउवालाई पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रले अक्षमभन्दै गैरकानूनी रूपमा प्रधानमन्त्रीबाट बर्खास्त गरेका थिए । ज्ञानेन्द्रका ती दुई कदम शाही ुकूु असोज १८ र माघ १९ का नामले चर्चित छन् ।
आफ्नो पक्षमा लाग्ने कार्यकर्ताको राम्ररी संरक्षण गर्ने नेतामा पर्छन देउवा । गत ०७४ को स्थानीय तह निर्वाचनमा केही स्थानमा माओवादीसँग गठबन्धन गरेपछि देउवाको पार्टीभित्रैबाट आलोचना भयो । तर, नेकपाको झण्डै दुइतिहाइ बहुमतको सरकार आन्तरिक कारणले ढलेपछि पाँच दलीय गठबन्धनको बलमा उनी प्रधानमन्त्री बनेका छन् ।
तर, महाधिवेशन सुरु हुनुअघिसम्म पनि देउवालाई पार्टी सभापतिमा पराजित गरिछाड्ने कतिपय कांग्रेस नेताहरूको दाबी थियो । विगतमा उनीसँगै रहेका धेरै नेताहरू बाहिरिएका थिए । तर, पहिलो चरणमा बहुमत सिद्ध गर्न नसके पनि दोस्रो चरणमा आफूसँग टाढिएका नेतालाइ एकठाउँ ल्याएर देउवाले कांग्रेस सभापति दोहोरिएका हुन् ।
